Czy zbieranie danych osobowych przez GUS jest zgodne z RODO?

Zbieranie w spisie powszechnym danych osobowych jest obowiązkowe i zgodne z RODO.

W związku z organizacją i przeprowadzeniem Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021, dane osobowe są przetwarzane zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c RODO – przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze w odniesieniu do art. 28 ust. 1 w związku z art. 10 pkt. 1) i 2) i art. 11 pkt. 3) ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1486- dalej, jako ustawa o NSP 2021)., art. 6 ust. 1 lit. e RODO – przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi, art. 9 ust. 2 lit. g RODO – przetwarzanie jest niezbędne ze względów związanych z ważnym interesem publicznym i art. 9 ust. 2 lit. j RODO – przetwarzanie szczególnych kategorii danych osobowych jest niezbędne do celów statystycznych.

Ustawa o NSP 2021 jest podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie prawne i organizacyjne związane z prowadzeniem spisu powszechnego. Należy jednak wskazać, iż nie jest to jedyny akt prawny regulujący zasady prowadzenia spisów powszechnych, drugim aktem prawnym, który również zawiera uregulowania dotyczące spisów powszechnych jest ustawa o statystyce publicznej z dnia 29 czerwca 1995 r  (Dz.U. z 2020 r. poz. 443) . Zgodnie z art. 9 ustawy o NSP 2021 ,, W sprawach nieuregulowanych ustawą stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.”

Przechodząc na grunt przepisów ustawy o statystyce, do której odsyła ww. art 9 ustawy o NSP należy w pierwszej kolejności wskazać na art. 35a ust 1 pkt 1 ustawy o statystyce. Przedmiotowy przepis ustawy o statystyce zawiera katalog celów statystycznych, które uzasadniają przetwarzanie danych osobowych. Jednym z celów statystycznych uzasadniających przetwarzanie danych osobowych na gruncie ww. 35a ust 1 pkt 1 ustawy o statystyce jestorganizacja i prowadzenie spisów powszechnych.  Katalog danych osobowych przetwarzanych w związku z realizacją celu statystycznego, jakim jest m.in organizacja i prowadzenie spisów powszechnych został określony w art. 35b ust 1 ustawy o statystyce.

  • Zgodnie z art. 27 ustawy o NSP 2021 –  przekazywanie danych objętych spisem powszechnym jest obowiązkowe i nieodpłatne;
  • Zgodnie z art. 57 ustawy o statystyce publicznej  Kto wbrew obowiązkowi odmawia wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym lub innym badaniu statystycznym, podlega grzywnie;
  • Zgodnie z art. 10 ustawy o statystyce publicznej Dane jednostkowe identyfikowalne zebrane w badaniach statystycznych podlegają bezwzględnej ochronie. Dane te mogą być wykorzystywane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do tworzenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego operatu do badań statystycznych; udostępnianie lub wykorzystywanie tych danych dla innych niż podane w ustawie celów jest zabronione (tajemnica statystyczna);
  • Na podstawie art. 89 RODO oraz art. 31 ust. 1 ustawy o NSP 2021 i art. 17 RODO, w związku z przetwarzaniem danych osobowych w celu przeprowadzenia spisu powszechnego nie stosuje się następujących artykułów RODO:
  • prawo dostępu przysługujące osobie, której dane dotyczą, (art. 15 RODO)
  • prawo do sprostowania danych, (art. 16 RODO)
  • prawo do usunięcia danych, (art. 17 RODO) (nie ma zastosowania, w zakresie w jakim przetwarzanie jest niezbędne do wywiązania się z prawnego obowiązku wymagającego przetwarzania na mocy prawa  lub do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub do celów statystycznych)
  • prawo do ograniczenia przetwarzania, (art.18 RODO)
  • prawo do uzyskania informacji o sprostowaniu lub usunięciu danych osobowych lub o ograniczeniu przetwarzania, (art. 19 RODO)
  • prawo do sprzeciwu. (art. 21 RODO)
  • Zgodnie z art. 31 ust. 2 ustawy o NSP 2021 informacje dot. przetwarzania danych osobowych zebranych w narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań, udostępnione są w Biuletynie Informacji Publicznej GUS oraz  na stronie /.